विरताको चिनो

भोजपुर रानीबास गाविस घोडेटारमा अवस्थित ऐतिहासिक बिरासत बोकेको हाम्रो सम्पदा “हतुवा गढी दरवार” । हतुवागढीको आफ्नै एतिहासिक बिरासत रहेको छ । चौदन्डीगढीमा सेनवंशी शासकसँग सहशासन गर्दै रहेका किरात योद्धा अटलसिंह राईले हतुवागढीमा निर्माण गरेको ऐतिहासिक किल्ला यतिबेला रुग्ण र भग्न अवस्थामा रहेको देखिन्छ । त्यसै युगको आसपासमा विजयपुर गढीमा सत्ता सम्हालिरहेका बुद्धिकर्ण राईका सहयोगी सुन राई, पुन राई आदि गोर्खाली फौजबाट धपाइएका आला इतिहास पनि यस हतुवागढीलाई किल्ला बनाउने अटलसिंह राईसँग जोडिएको देखिन्छ । जे होस इतिहास बोकेको रानीबास गाविस यतिबेला संरक्षण अनि सुधारको पखाईमा रहेको देखिन्छ । रानीबाससँग हतुवा अनि हतुवासँग अदुवाको अनगन्ति मिथकहरू भेटिन्छन् । जो किरात राई जातिका संस्कृतिसँग जोडिने गर्दछन् ।